Stilte! Hier wordt getypt

Enough thinking.
Will you do the work?

~ James Clear ~

Goed nieuws, beste lezers: ik ben (eindelijk!!) bezig aan mijn boek!
Of beter gezegd: ik ben eindelijk aan het typen.
Want ‘ermee bezig’, dat was ik al bijna twee jaar. In die twee jaar ging er geen dag voorbij waarop ik niét aan mijn boek dacht.

Maar nu, nu typ ik!!! Hoeraaa!!!

Of euh, toch niet?

Jawel, het typen is echt, er wordt getypt, tomatenlang (even googelen op ‘pomodori timer’ als je geen idee hebt waarom ik ineens over tomaten begin) maar een hoera-stemming, neen die is er niet, ik moet jullie teleurstellen.

Die twee jaar waarin ik enkel aan het boek dàcht, die waren frustrerend, zonder enige twijfel. Ik heb me regelmatig (hééééél regelmatig) afgevraagd of ik OOIT dat boek zou schrijven.

Ik heb ook regelmatig tegen mezelf gezegd: “Maar Ann, dat boek, dat moét niet perse hé. Er is geen enkele verplichting. Als je niet wil, dan hoeft het niet. Je mag nu zeggen ‘ik stop met dat hele boek’ en da’s helemaal OK”.

Maar er bleef iets knagen, iets in mij WIL DAT BOEK.
En dat is dus frustrerend en soms bijna gek makend: dat je iets wil doen, dat je het telkens maar uitstelt, en dat dat juist daardoor heel de tijd in je hoofd zit mét een troep overactieve gremlins erbij.

Voorbeeld gremlinconversatie voorbije twee jaar:

Gremlin 1: Ja, dat boek, wat denk jij daarvan?
Gremlin 2: Och jongen, dat komt er niet, dat weten wij toch allemaal!
Gremlin 3: Ja, ik heb altijd gezegd: dat boek, dat is zoals haar thesis! Weet je nog?
Gremlin 2: Ja, toen heeft ze een heel jaar niks geschreven, en toen vlak voor de deadline op 2 weken tijd heeft ze heel die thesis ineen gestoken. Dat is nu toch nét hetzelfde?
Gremlin 1: Neen neen, het is niet hetzelfde! Toen had ze een deadline! Toen moést het! Nu moét het niet! Dus we kunnen het erover eens zijn, mannen, dat boek komt er nooit vanzeleven.

Maar dus voilà, twee weken geleden was het toch zover, ik begon aan ‘het boek’.

(Oh ja, ik heb dus geen idee wat gemaakt heeft dat ik twee weken geleden dus ‘opeens’ begon te typen. Als ik dat wist, had ik hét geheim om uitstelgedrag aan te pakken ontdekt en zou ik vanzeleven niet meer hoeven te werken, of te typen :-P )

Je zou dus denken (tenminste: ik dacht dat, toen het boek nog enkel in mijn hoofd bestond): eens ik aan het schrijven ben, dàn ga ik me beter voelen.
Dan ga ik me voldaan voelen.
Dan ga ik bij elke letter die op papier komt, voelen, ja het wordt duidelijker.
Dan gaat het stromen!!!!

Tot zover de theorie.

De praktijk is , ja, ik typ. Eén tomaat per keer.
En ja er verschijnen woorden, zinnen, paragrafen.

Maar mensen, het is echt niet goed.
Het is banaal.
Het is ongeïnspireerd.

En neen, dit is geen perfectionisme, ik kan echt het verschil voelen tussen goed en niet goed.

Zoals deze nieuwsbrief, je gaat me nooit horen beweren dat dit hoogstaande literatuur is. Maar tijdens het typen voel ik:
‘Ja, ik ben geïnspireerd. Ja dat met die gremlinconversatie tussendoor dat is grappig. Ja ik heb iets te zeggen. Ja er zijn mensen die dit tof gaan vinden om te lezen. En ja er gaan mensen zijn die hier iets aan gaan hebben.’

NIETS van dit alles bij ‘het boek’.
Op dit moment is het boek een zootje van ongeïnspireerde zinnen, en van een groot deel van die zinnen weet ik: dit heb ik al eens geschreven.
Dit is herkauwd. Dit is herhaling. Dit komt vanuit mijn hoofd en ik ben dit allemaal aan het bedenken.
Dit in tegenstelling met deze nieuwsbrief bijvoorbeeld, waarbij de zinnen vanzelf komen en het enige probleem is dat mijn vingers niet kunnen volgen met typen

Maar Ann, neen, wees toch zo streng niet voor jezelf, ik ben er zeker van dat het beter is dan je denkt!
En wat dat ‘ik heb dit al eens geschreven betreft’, dat is toch niet erg, je leert ons toch ook dat herhaling nodig is, en niet iedereen heeft jouw nieuwsbrieven al gelezen!

Neen, het is écht zo, wat ik schrijf in het boek is op dit moment echt nog niet goed. Dat zijn geen gremlins die dat zeggen, dat is gewoon zo.

En weet je wat daaraan het allerbelangrijkste is???
DAT DEZE FASE ERBIJ HOORT. Dààr gaat het om. Deze ongeïnspireerde, tot banale zinnen en kunstmatig bedachte paragrafen leidende fase? Die is essentieel.

Want ook bij het schrijven van mijn boek, ga ik door de 4 leerfasen.

Fase 1: je bent onbewust onbekwaam.

Met andere woorden: je kan iets nog niet, maar je bent je er nog niet van bewust.
Dat betekent niét gewoon dat je weet dat je iets nog nooit gedaan hebt en het dus zal moeten leren.
Het betekent heel vaak dat je heel goed weet dat je iets zal moeten leren, maar je onderschat het leerproces volledig.

Oh tof, een boek schrijven! Ik zie het al helemaal voor me, zo’n boekvoorstelling, en hoe trots ga ik zijn, en mensen gaan naar me opkijken, en op welke plek in de Standaard Boekhandel zou mijn boek komen te liggen? Bij de business sectie? Of toch eerder bij de persoonlijke groei?

Oh tof ondernemen! De vriiheid! De autonomie! Het geld! Ik zie het al helemaal voor me, zo’n eigen praktijk, en hoe trots ga ik zijn als ik helemaal zelf mijn geld ga verdienen, en op welke plek in google zou mijn website komen te staan? Dat moet toch lukken om vanboven op de eerste pagina te komen hé!

Enter tadadadaaaa: fase 2: je wordt bewust onbekwaam.

Dit is de fase waarin je eindelijk begint te typen.
De fase waarin je eindelijk een nieuwsbrief verstuurt.
De fase waarin je je website online zet.
De fase waarin je met je pasgeprinte visitekaartjes gaat netwerken.

En GVD.

Zo simpel blijkt het dus allemaal niet te zijn.
Die zinnen blijken kei banaal, waar is mijn inspiratie naartoe? Dat gevoel dat ik zo kan hebben als ik een nieuwsbrief typ, zo dat die letters eruit stroooooomen?

Geen reacties op je nieuwsbrief.
Geen bezoekers op je website.
Veel kaartjes uitgedeeld maar nog geen klanten.

En dan worden onze gremlins wéér wakker!

Gremlin 1: ZIEDEWEL!!!!!!! Ik wist dat ze dat niet zou kunnen!
Gremlin 2: Ja, een boek is toch een ietske te hoog gegrepen voor haar hé!
Gremlin 3: Wat een afgang ook hé, al twee jaar tegen jan en alleman verkondigen dat je een boek aan het schrijven bent en dan moeten toegeven dat het niet lukt.

Als we dan luisteren naar onze gremlins, dan geven we het op.

Maar: deze fase hoort erbij.
Acties zonder resultaat.
Zinnen zonder inspiratie.
Leren zonder dat we het al kunnen.

Da’s bewust onbekwaam zijn en kunnen we het er over eens zijn? IT SUCKS!!!!! Elke keer opnieuw.

Maar deze fase hoort erbij. Bij elk leerproces en dus ook bij leren ondernemen.

In deze fase zijn 2 dingen nodig:

1. Zeker zijn dat we het juiste doen (dus hulp vragen als we daar niet zeker van zijn)
2. Doen doen en nog eens doen (en dan nog eens doen) (en dan na het vallen nog een keer extra opstaan en nog eens doen) (volgende dag: repeat)

Zoals leren fietsen en 100 keer vallen.
Zoals met de auto leren rijden en 100 keer stilvallen.
Zoals 100 ongeïnspireerde zinnen schrijven en dan voelen ‘ja, hiér zit iets’.
Zoals 100 visitekaartjes uitdelen en dan beginnen ontdekken ‘ja, nu begin ik echt duidelijk te kunnen zeggen wat ik doe’.

We kunnen deze fase niet ontwijken.
En het ambetante is: velen van ons (ik ook) hebben als kind deze fase wél kunnen ontwijken. Of ontwijken is het goeie woord niet: we leerden vaak zo snel dat we niet merkten dat we bewust onbekwaam waren.
Ik heb bijvoorbeeld nooit echt moeite moeten doen om te leren lezen.
Ik kan me niet herinneren dat ik iets niet snapte in de lagere school. (ik weet wel nog dat ik me afvroeg: iets niét snappen, wat is dat? Hoe doe je dat?? :-P )

Als je niet gewend bent geraakt dat deze fase er bij hoort, dat deze fase noodzakelijk is voor het leerproces, dan schrik je als je er wel in zit, dan beginnen je gremlins te panikeren en voor jet het weet, geef je het op. 

En dat zou jammer zijn, want als we volhouden, volgt fase 3: je wordt bewust bekwaam.

Je begint het te kunnen. OK, je moet nog nadenken (éérst ontkoppelen en dàn pas schakelen) maar je voelt dat je het begint te kunnen.

Dat voelt al een heel stuk aangenamer.

En dan is het nog niet gedaan. Dan komt er nog een leukere fase (tenminste als we nog blijven oefenen): we worden onbewust bekwaam.

Iets gaat als vanzelf.
De buitenwereld ziet niet (meer) hoeveel moeite iets ons kost. Wat zeg ik: we zien en voelen zélf niet meer hoeveel moeite het leerproces ons gekost heeft. Vaak vergeten we gewoonweg al die moeite die we gedaan hebben.

En dat is dus voor ons allemaal weggelegd. Ook als het gaat om ondernemen.
Neen, we moeten helemaal niet alles kunnen. We moeten niet alles leren. Je mag kiezen. Ondernemen is geen verplichting.

Maar als je iets wil leren, en je bent bereid te doen en te oefenen en je gremlins regelmatig op te sluiten in een confituurbokaal zodat je ze niet meer kan horen, dan kan dat. Dan kan ook jij dat.

Moraal van het verhaal?

Al die ongeïnspireerde zinnen die zijn NU nodig. En op een bepaald moment, op een bepaalde dag, gaat er iets veranderen. Ga ik merken dat ook bij het schrijven van mijn boek mijn vingers niet meer gaan kunnen volgen.
Maar nu nog niet. Nu moet ik nog typen en typen en typen.

En dat geldt dus ook voor jou.
Ik haal er de beginquote nog even bij:
Enough thinking. ’t Is tijd om te doen.

Door te doen ga je jouw stem ontdekken.
Door te doen wordt het steeds duidelijker wat je missie is.
Door met mensen te werken wordt steeds duidelijker waarin jij uniek bent.
Door nieuwsbrieven te schrijven (of podcasts te maken, of video’s of stories en eender wat) wordt het steeds duidelijker wat je boodschap is.

Door te doen kom je op het punt dat het stroomt. Er is geen omweg.

Ann